zondag 21 maart 2010

Zoekmachine optimalisatie voor bibliotheekwebsites

Afgelopen jaar heb het 2-daagse congres Search Engine Strategies bijgewoond. Helaas had ik er dit jaar geen tijd voor en deelname is ook nog al prijzig. Maar sinds die tijd ben ik toch wat meer geinteresseerd geraakt in zoekmachine optimalisatie oftewel SEO. Ook bij Startpagina.nl waar ik een tweetal dochterpagina's (eu.startpagina.nl en zorgverzekering.startpagina.nl) beheer heb ik een en ander geleerd over zoekmachine optimalisatie. Al ben ik zeker geen deskundige op dit gebied. Toch kun je eenvoudig door bepaalde aanpassingen op je site al betere resultaten halen. Niet alleen mijn startpaginadochters maar ook de erfgoedcollecties die te vinden zijn op de site van Centre Ceramique kreeg ik uiteindelijk hoger in de Google zoekresultaten. Al kan het altijd beter ;-) Ik heb het gevoel dat het jarenlang in de bibliotheekwereld een ondergeschikt (of onbekend?) kindje is geweest maar langzaam maar zeker dringt het besef door dat hier nog wat te winnen valt. Laatst bij een presentatie van bibliotheek.nl in Sittard werd in ieder geval verteld dat men hier meer aandacht aan gaat besteden. Een goede zaak! Maar ook dichter bij huis, bijvoorbeeld onze eigen bibliotheeksites, kunnen we zeker nog winst boeken.

Wat is SEO precies?
Een zoekopdracht met de keyword SEO levert op Google ruim 195 miljoen hits op. SEO oftwel
Zoekmachine optimalisatie is het geheel aan activiteiten bedoeld om een webpagina hoog te laten scoren in de reguliere zoekresultaten van een zoekmachine, op voor de webpagina relevante zoektermen. De positie van een website in een zoekmachine is afhankelijk van meer dan 100 factoren. Inmiddels is er eigenlijk maar één zoekmachine die er toe doet: Google. In het NRC Handelsblad stond ooit; "Een hoge score in Google is als een winkel op een A-locatie".

Hoe wordt een (bibliotheek)site gevonden?
Google (of een andere zoekmachine) doorzoekt alle webpagina’s middels een spider. Een spider is te vergelijken met een hele eenvoudige web browser die alle webpagina’s bekijkt en op de links “klikt” om vervolgens deze webpagina op te slaan in een database. Vanuit deze database gaat Google de positie bepalen in de zoekresultaten, hiervoor gebruikt het een zogenaamd algoritme. Dit algoritme is één grote berekening met alle factoren die een rol spelen voor de positie van een website in de zoekresultaten.

Een site moet aan drie voorwaarden voldoen om goed vindbaar te zijn bij zoekmachines:
1. Technisch: de site mag geen blokkades hebben voor de spider van de zoekmachine. Daarnaast moet de informatie op de site zodanig geordend zijn dat de zoekmachine de inhoud goed kan begrijpen.

2. Optimale content: er moet voldoende tekst zijn, waarin de zoektermen zijn verwerkt die je doelgroep in zoekmachines invoert.

3. Hoge linkpopulariteit/ Autoriteit: dit is een externe factor die erg belangrijk is voor een goed vindbare site. Hoe relevant zijn de sites die naar jou linken, hebben deze sites veel autoriteit (bestaan ze al lang en weten ze daardoor waar ze over praten).

Waar heb je als webmaster invloed op?
Een zoekrobot kijkt naar vele tientallen eigenschappen van een webpagina om het onderwerp en relevantie te bepalen. Welke eigenschappen zijn nu belangrijk?

1. Paginatitel
De paginatitel wordt door de browser in de bovenbalk in het scherm getoond. Een correcte paginatitel mag maximaal uit 68 karakters bestaan en noem in de titel de belangrijkste één of twee keywords voor je pagina. De content van iedere pagina is uniek dus iedere paginatitel ook!

2. Keyword analyse
Met deze analyse kan je controleren hoe vaak wordt gezocht op de zoekwoorden waarvan jij denkt dat deze belangrijk zijn voor je site. Je kunt zo tot (verrassend) inzicht komen. Zoekwoorden waarvan je zelf denkt dat ze goed scoren, doen dit misschien wel minder dan je dacht. Terwijl woorden waarvan jij dacht dat er niet vaak op wordt gezocht, het misschien wel goed doen. Op basis van de zoekwoord analyse kan je bepalen welke zoekwoorden jij voor je site wilt gebruiken. In feite doe je met een zoektermen analyse niks anders dan het afstemmen van je website op het zoekgedrag van de gebruiker. Het geeft antwoord op de vraag: Hoe zoeken gebruikers ('bibliotheek' of 'bieb', 'games' of 'spelletjes')? Google heeft een zeer handige tool waarmee je kan kijken welke zoektermen bezoekers gebruiken om op een website terecht te komen. Hoe zet je de bovenstaande keyword analyse in op je site? Dit kan op drie manieren namelijk door 'keyword density', 'metatag description' en 'meta keyword tag'.

Keyword density (zoektermen dichtheid). Een hoge zoektermen dichtheid, dus hoe vaak een zoekterm of een combinatie van zoektermen voorkomt op je site, kan invloed hebben op je positie in de zoekmachines. Een richtlijn die wordt aangehouden voor een goede keyword density is tussen de 2,5 % en 5%. Je kunt de keyword density van je site controleren door deze tool te gebruiken. Hier kun je je site invoeren waarna wordt berekend welke zoektermen (of combinaties) het meest voorkomen op je site. Dit staat in procenten aangegeven. Aan de hand hiervan kan je dus kijken of de door jouw gekozen zoektermen vaker op je site moet laten voorkomen of juist minder vaak.

Metatag description. De meta tag description is de tekst die onder de URL staat bij de zoekresultaten van Google. Hieronder een voorbeeld als je in Google zoekt op 'Centre Ceramique'.


Deze korte beschrijving gebruikt Google bij het weergeven van je site in de zoekresultaten. Wanneer de korte omschrijving niet is ingevuld maakt Google zelf een beschrijving. Het gebruikt hiervoor de teksten die op je pagina vermeld staan. Het is veel beter om zelf deze beschrijving van je site in te vullen. Waarom? Staat hier een passende aantrekkelijke tekst dan beïnvloedt dit het klikgedrag van een gebruiker en dus het aantal bezoekers vanuit de zoekmachine. Een goede beschrijving mag niet langer zijn dan 150 karakters. Laat de belangrijkste 2 zoektermen terugkomen en verwerk deze in een goed leesbare en pakkende tekst. Geef dus geen opsomming van enkel zoektermen!!! Ook voor het kiezen van de juiste zoektermen voor de korte omschrijving kan je als hulpmiddel weer de zoektermen suggestie tool gebruiken.

Meta keyword tag. Bij je site heb je de mogelijkheid om zoektermen op te geven. Deze zoektermen worden gebruikt door sommige zoekmachines om te bepalen waar je pagina over gaat. Google kijkt hier echter niet meer naar maar voor sommige zoekmachines kan het nog zinvol zijn dit veld in te vullen. Deze zoektermen zijn niet terug te vinden op je site zelf maar zijn alleen zichtbaar achter de schermen van je pagina. Gebruik maximaal 20 relevante zoektermen. Dus in het geval van Centre Ceramique gebruik je termen als “bibliotheek, tentoonstelling, expositie, Maastricht, catalogus, etc.

3. Linkbuilding
Wat ook een positief lange termijn effect kan hebben op je positie in Google is het verkrijgen van links bij externe websites. Let hierbij voornamelijk op dat een link vanaf een site over een vergelijkbaar onderwerp weegt zwaarder dan een link vanaf een willekeurige andere site. Bij het opbouwen van links is het daarom zeer belangrijk dat dit gebeurt vanaf relevante sites over een vergelijkbaar onderwerp. Bijvoorbeeld bibliotheken die naar elkaar doorverwijzen of doorlinken naar bibliotheek.nl.

Door iedere bovenstaande eigenschap zo optimaal mogelijk aan de zoekmachine te presenteren wordt de kans op het behalen van een goede positie en meer bezoek positief beïnvloed. Meer informatie is te vinden op  'Beginnershandleiding voor zoekmachineoptimalisatie (SEO) van Google' [pdf] en SEO Guru. Maar wil je echt scoren met SEO dan moet je toch de hulp inroepen van een echte deskundige. Maar goed dit laatste kost waarschijnlijk ook veel ping ping :-).

4 opmerkingen:

Unknown zei

Een mooie uiteenzetting Bart! SEO verdient inderdaad veel meer aandacht in de sector. Wat zou het toch mooi zijn als er allerlei mooie content van bibliotheken opduikt, als je boektitels ingeeft in Google. Nu zijn het toch vaak Bol c.s. die de leiding nemen.

Jij hebt hier alsvast een mooie naslagpost voor je collegae gemaakt!

Bartwatching zei

juist vind ik ook. Maar om die boektitels hoog in google te krijgen, dat wordt nog een lastige denk ik. Ik weet dat Selexyz daar 2 jaar geleden druk mee aan de gang is geweest in samenwerking met een internetmarketingbureau. Daar heb je volgens mij ook echte deskundigheid voor nodig. Ik hoop dat ze bij bibliotheek.nl ook een echte deskundige inschakelen want alleen je catalogus google proof maken is volgens mij niet genoeg. Die handleiding van mij is idd goed voor collegae (en voor mezelf) maar dit is toch maar voor het huis, tuin en keukenwerk wil je echt branchebreed met seo scoren dan moet je volgens mij een echte (internet)marketingdeskundige erop loslaten. En constant fine-tunen want met een keer bepaalde zaken instellen ben je er niet. Zoals jezelf weet het internet veranderd iedere dag en je concurrenten zoals BOL zitten ook niet stil.

Unknown zei

Daar heb je gelijk in Bart, het is niet makkelijk. Toch geloof ik er ook in dat je met consquent gebruik van sociale media, met name blogs en alles daaromheen, ook een heel eind kunt komen. Als je kiest voor iets minder gangbare titels en daar mooie recensies over schrijft waarnaar verwezen wordt, kan het zomaar hard gaan. Maar die benadering kost veel tijd en energie. Die moet je wel durven investeren. Daarom leek mij het altijd wel een goed idee dat de hele sector op die wijze zou bijdragen aan literatuurplein, librarything, enz. Dan kun je gezamenlijk heel snel een sterke linkstructuur opbouwen. Maar dat 'samen' is een belangrijk knelpunt. Daarom is het misschien toch beter om klein te beginnen.

Bartwatching zei

Dat klopt. Door nadrukkelijk op het internet aanwezig te zijn en naar elkaar door te verwijzen kom je ook al een heel eind. Toch ook een opdracht voor de VOB, PSO's en de grotere bibliotheken (Plus). Maar krijg inderdaad iedereen maar eens samen. Dus voorlopig maar klein beginnen en dat goed voorbeeld doet volgen.